IZR; een traumaverwerkingsmethode
Trauma
Letterlijk betekent het woord trauma: een lichamelijke of psychische verwonding. Deze schokkende gebeurtenis is zo schokkend, dat er blijvende psychische en emotionele problemen kunnen ontstaan. Je ervaart een psychisch trauma, als je je eenmalig of vaker in een situatie bevindt, waar je (doods) angst voelt; je hulpeloos en onmachtig voelt.
IZR staat voor Interactieve Zelf Resonantie en is een traumaverwerkingsmethode
In een IZR-proces wordt de cliënt en de zin van het verlangen opgesteld met resonantiepersonen die de woorden uit de zin van het verlangen belichamen tijdens een resonantieproces waarin de cliënt zichzelf weerspiegeld ziet.
Lees meer over IZR onderaan deze pagina of ga meteen naar: Over IZR – IZR-methode
Je lichaam reageert
Zo’n absolute mentale of fysieke overweldiging, is zó allesoverheersend dat je als je in deze situatie terecht komt er verschillende manier van onbewust instinctief reageren zijn. Dit doet je lijf, dat gaat razendsnel. Je lichaam reageert (gelukkig) als je in gevaar bent.
Traumareacties
Er zijn drie manieren van reageren die het meest bekend zijn; fight (vechten); flight (vluchten) en freeze (bevriezen). Bij freeze kom je in een soort innerlijke verlamming, een complete gevoelloosheid. Hierdoor gebeuren er verschillende dingen in je zenuwstelsel. Daarin rouleren je primaire instincten voor vechten of bevriezen nog steeds. Als deze sterke reflexen niet op een organische wijze kunnen worden afgevoerd uit jouw zenuwstelsel, dan blijf je mentaal en fysiek “bevroren”. Je kunt ook reageren door fawn (onderdanigheid en pleasegedrag); flood (overspoeld raken) en fatigue ernsitige vermoeidheid).
Je lijf reageert en onthoudt alles op celniveau
Omdat je instinctief wilt overleven, gaat je lichaam heel snel reageren. Je lijf onthoudt op celniveau alles wat er in je leven gebeurt. Het is wetenschappelijk bewezen dat emotionele pijn zich vast gaat hechten in het fysieke lichaam. Als je dus fysieke pijn hebt, en er is geen aanwijsbare oorzaak, dan is dat een signaal dat je onderbewuste iets aan de oppervlakte wil laten komen. Dan kan er bewustwording ontstaan en kan de pijn losgelaten worden.
Wat er in je brein gebeurt bij trauma.
Ons brein bestaat uit:
* het reptielenbrein, wat signaleert of het veilig of onveilig is
* het zoogdierenbrein, wat emotionele en sociale interacties stuurt en interpreteert
* het cognitievebrein, wat ons in staat stelt om te denken en te redeneren
Je psyche splitst zich af als overlevingsreactie op de traumatische gebeurtenis of gebeurtenissen.
Soorten trauma
Vroegkinderlijk trauma:
Ongeboren en pasgeboren kinderen zijn kwetsbare wezentjes. Werd vroeger gedacht dat zij niets voelen, nu weten we dat ervaringen in de moederschoot, of tijdens het geboorteproces of de eerste levensjaren zo overweldigend kunnen zijn dat het hen traumatiseert. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen bij lichamelijke of psychische nood van de moeder, complicaties bij de bevalling, abortuspogingen, medische behandelingen, verwaarlozing en zuigelingenzorg die de wezenlijke gevoelens van een kind niet erkent.
Trauma’s laten hun sporen na
Vroegkinderlijke trauma’s laten hun sporen na in de ontwikkeling van een mens. Vaak worden gedrags- en relatieproblemen en gezondheidsklachten niet in verband gebracht met deze trauma’s. Om deze samenhang inzichtelijk te maken en de dieperliggende oorzaak van menselijke problemen te kunnen helen, ontwikkelde Franz Ruppert de methode ‘opstellen van het verlangen’.
Geef een kind wortels en vleugels in plaats van bagage
De blauwdruk van conceptie, baarmoedertijd en geboorte moet je zien als muziek die zich blijft herhalen. „De muziek die onze moeder in negen maanden tijd creëerde, wordt de melodie van ons leven. Maar elk mens moet de kans krijgen om zijn eigen meesterwerk te componeren. De muziek van die vormgevende periode moet je leren uit te zetten. Geef een kind wortels en vleugels in plaats van bagage.” Dat komt uiteindelijk ook de maatschappij ten goede. „Bewuste conceptie, zwangerschap en geboorte is het fundament voor een gelukkige en gezonde samenleving.” (Anna Verwaal)
Een interessante video hierover:
(48) The Trueman Show #106 Anna Verwaal ‘Hoe was jouw geboorte?’ – YouTube
Onvoldoende beschikbare ouders of het niet verstaan van de signalen van een kind
Wanneer ouders onvoldoende beschikbaar zijn of wanneer ze de signalen van het kind niet verstaan, of wanneer het kind de signalen niet (meer) geeft, dan ontstaan er emotionele blauwe plekken en schaafwonden en die zie je niet. Dit patroon kan zich herhalen en daarmee ernstiger worden, wat kan leiden tot psychotrauma.
Psychotrauma
In de DSM wordt psychotrauma geïnterpreteert als een afschuwelijke gebeurtenis die leidt tot een psychische stoornis. Het woord “stoornis” klopt volgens mij niet. Ik geloof dat alle zogeheten “stoornissen” uitingen zijn van posttraumatische stress. Er gaat altijd een gebeurtenis of meerdere gebeurtenissen aan vooraf die reacties in gang zet bij een persoon. Vervolgens heeft het ook te maken met hoe die persoon in staat is zichzelf te reguleren en dat is per mens heel verschillend.
Verschillende factoren
Bovendien zijn er verschillende factoren die een rol spelen en die ook weer op elkaar ingrijpen. Het heeft te maken met de duur van de gebeurtenis; de mate van stapeling van gebeurtenissen; de leeftijd en ontwikkelingsfase van de persoon en of er sprake is geweest van doelbewuste traumatisering. Wat vooral ook een belangrijke factor is, is of er iemand voor je was ná de nare gebeurtenis. Was er iemand die je heeft opgevangen, er echt voor je was, die je heeft getroost en een arm om je heen sloeg, die je vastgehouden heeft omdat je dat destijds heel erg nodig had.
Niemand heeft dus in mijn optiek een “stoornis” maar is dat wat er is, een gevolg van wat je (soms nog onbewust) hebt meegemaakt.
Complex trauma
Complex trauma ontstaat bij jonge kinderen. Bij hen is het cognitievebrein nog niet helemaal ontwikkeld, daarom heeft het cognitievebrein later vaak geen herinnering aan de gebeurtenis(sen). Toch is die herinnering er wel, in een andere bewustzijnslaag, het zoogdierenbrein heeft die gevoelsherinneringen opgeslagen en altijd heeft het reptielenbrein de ervaring van levensgevaar opgeslagen en communiceert het die informatie aan het lichaam. Wanneer je je durft te verbinden met je lichaam, ervaar je dat als alertheid, stress, angst. Het is veilig of het is onveilig. Je kunt in je latere leven getriggert worden (een herbeleving meemaken). Je ervaart dan een oude ‘bevroren’ situatie als actueel en reageert daarop met de beweging of ‘bevriezing’ van toen. Het zoogdierenbrein neemt je dan over. Het is normaal dat dat zo werkt.
Intergenerationeel trauma
We noemen het intergenerationeel trauma, wanneer trauma van generatie op generatie wordt overgedragen. Denk maar eens aan de gevolgen van een oorlog en de generaties daarna. Het doorgeven van eigenschappen van de ene generatie op de andere gebeurt biologisch en sociaal; via de genen en via de omgeving. Wanneer onze grootouders onverwerkt trauma met zich meedroegen en onze ouders het ook niet verwerkten, erfden wij het bijbehorende alertheids- en stressniveau via onze ouders van hen. En zolang wij op onze beurt ons trauma niet verwerken, geven we het door aan onze eigen kinderen.
Verzorgen van emotionele wonden
Zelf ben ik kind van een generatie waarin zich ook van alles heeft afgespeeld en wat zich herhaalde. Hierin heb ik veel persoonlijk werk gedaan en dat blijf ik doen omdat het me geholpen heeft en nog steeds helpt om mijn eigen emotionele wonden aan de binnenkant te verzorgen en te blijven verzorgen. Het zorgt ervoor dat ik er goed mezelf en daardoor voor anderen kan zijn. Wil je meer weten over mij? Lees dan verder: Over Hilde – Hilde Mellema
Wil je contact? Mail dan naar contact@hildemellema.nl Welkom.
Traumatische ervaringen zijn bijvoorbeeld:
- Vroegkinderlijk trauma (bijvoorbeeld het meemaken van lichamelijke en/of psychische nood bij je moeder tijdens de zwangerschap van jou, je geboorte zoals complicaties bij de bevalling en hoe je eerste levensjaren verlopen zijn, hoe was je hechting, de zorg voor jou als baby enz)
- Overgenomen gevoelens van trauma die vanuit eerdere generaties komen.
- Het meemaken of zien/horen van een ongeluk.
- Het krijgen van een ernstige ziekte of het meemaken dat iemand die je zeer dierbaar is een ernstige ziekte krijgt en/of zal overlijden.
- Pijnlijke en/of plotselinge verlieservaringen, zoals het plotseling verliezen van iemand die je zeer dierbaar is.
- Het (plotseling) verliezen van je werk.
- Het meemaken van een natuurramp of een pandemie.
- Het meemaken van oorlog
- Het meemaken van emotioneel & fysiek geweld en/of seksueel misbruik
Splitsing bij trauma
In het proces na trauma worden je overweldigende ervaringen zoals hulpeloosheid, angst voor de dood, machteloosheid, wanhoop, enz. afgesplitst van je bewustzijn. Je psychische afsplitsing is een onbewust beschermend mechanisme voor je psyche om de gebeurtenis te kunnen overleven.
Fragmentatie; het opsplitsen in delen
Je gevoelens van je traumatische ervaring worden gefragmenteerd, dat wil zeggen dat je emoties in delen worden opgesplitst in een traumadeel, een overlevingsdeel en een overgebleven gezond deel. Na je trauma leef je door met deze opgesplitste innerlijke delen die geen contact meer hebben met elkaar. Delen die afzonderlijk in je onbewuste worden opgeslagen, ontwikkelen een eigen leven en kunnen om beurten de leiding nemen in jou psyche.
Beschermingsmechanisme
Bovenstaande afbeelding laat je zien wat er gebeurt als je een traumatische ervaring meemaakt. Je geest splitst zichzelf in drieën: een gezond deel, een overlevingsdeel en een getraumatiseerd deel. Een onbewust proces wat dient als beschermingsmechanisme. Je kunt meerdere afsplitsingen hebben als je meerdere traumatische ervaringen meemaakt. Dan onstaan er verschillende traumadelen & overlevingsdelen en je behoudt ook altijd een gezond deel in jezelf. Soms is dat klein maar het is er! Dat gezonde deel in jezelf vergroten maakt vrijer, gezonder en meer heel.
Overleven
Wanneer je een trauma meemaakt en je die als levensbedreigend ervaart, verdwijnt je realiteitszin. Dit deel moet je afsplitsen omdat je zenuwstelsel het anders niet aankan. Op dat moment schiet je in je overlevingsstand. Dan heb je dus verschillende mogelijkheden. Afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt kan je vechten, vluchten, bevriezen, je als het ware “dood” houden of pleasen/iemand te vriend houden.
Je hoeft geen trauma te ontwikkelen
Bij vechten & vluchten hoef je geen trauma te ontwikkelen. Bij een vechtreactie is de kans groot dat je het gevecht wint, wat een gezonde handeling is, waardoor je daarna geen traumaklachten hoeft te ervaren. Dit geldt ook voor vluchten; als het je gelukt is om te vluchten, hoef je geen trauma te ontwikkelen.
Dissociëren
Het wordt anders als je gaat bevriezen wanneer je bijvoorbeeld als kind door een ouder fysiek, emotioneel of seksueel wordt mishandeld of misbruikt. Je gaat dan dissociëren, je bevriest als het ware. Op dat moment blokkeer je je gezonde gevoelens van dat moment en je emoties gaan stollen. Dat voel en ervaar je dan ook zo.
Gabor Maté
Gabor Maté Gabor Maté – Wikipedia zegt dat als er na de nare gebeurtenis, niemand voor je is om je op te vangen, er voor je te zijn en je te troosten, dat dan het echte trauma ontstaat. Vaak is het alleen zijn na een nare gebeurtenis en dat er dan niemand voor je is nóg traumatischer dan de gebeurtenis op zich.
Overlevingsstrategieën
Na het meemaken van een traumatische ervaring, wordt automatisch je gezonde deel en je getraumatiseerde deel afgesplitst. Wat er over blijft is je overlevingsdeel. Je gaat dan vervolgens handelen op de automatische piloot omdat het zo ondraaglijk veel pijn doet. Het voelt alsof het niet uit te houden is. Je gaat dan leven vanuit je overlevingsstand.
Overlevingsgedrag
Overlevingsgedrag oftewel overlevingsstrategieën zijn gericht op overleven. Emoties stollen en je werkelijke realiteit wordt geblokkeerd. Er ontstaat een leegte in je psyche en in je ziel. Vanuit je overlevingsgedrag maak je een nieuwe constructie van de werkelijkheid. Dat er een wezenlijk deel van jezelf is afgesplitst is niet iets wat je zelf stuurt of regelt. Het is een onbewust proces. Je weet dan meestal ook niet dat je na het trauma een deel van jezelf mist. Een deel waar veel levensenergie en levenskracht in zit. Daarom voel je je vaak extreem moe wanneer je een trauma hebt meegemaakt.
Je hebt het overleefd
Op het moment dat je dat hard nodig had, hebben je overlevingsstrategieën je geholpen. Je hebt het overleefd. Overlevingsstrategieën ontstaan na iedere traumatisering, maar bij vroegkinderlijk trauma zijn ze vele malen complexer. Ze zijn dan ingebed en meegegroeid en de ontwikkeling van het kind. De strategieën zijn leeftijdsgebonden en gebonden aan de plek in iemands systeem.
Voorbeelden van overlevingsstrategieën zijn:
Vermijding en onderdrukking van gedachten, gevoelens en omstandigheden die verband houden met de traumatiserende gebeurtenis; sociale isolatie, plotselinge emotionele uitbarstingen, overmatig gebruik van middelen zoals alcohol, drugs, gamen enzovoort en ook het obsessief focussen op een bepaald onderwerp of een bepaalde persoon, dwanghandelingen enzovoort, wat iemand helemaal in beslag neemt, het jezelf onzichtbaar maken en uitzitten van situaties (zoals je gewend was bij bijvoorbeeld huiselijk geweld). Hoe meer lagen afweer, hoe meer het oorspronkelijke trauma uit het zicht verdwijnt en hoe lastiger het wordt om het verband te leggen.
IZR; een traumaverwerkingsmethode
Als je een mail stuurt naar contact@hildemellema.nl kunnen we starten met een gratis kennismakingsgesprek en intake. Ik kan je misschien meer vertellen over trauma en de werking ervan. Wanneer je besluit om samen met mij te gaan werken aan het integreren van je trauma (‘s), maken we verdere afspraken.
Veiligheid
Het is voor mij belangrijk dat jij je veilig voelt. Het integreren van (complex) trauma is vaak een behoorlijke klus. De bevroren stress bevindt zich op verschillende plekken in het lichaam in de vorm van blokkades. Hoe meer je zo’n blokkade nieuwsgierig onderzoekt en (letterlijk of figuurlijk) zonder oordeel ‘aanraakt’, hoe meer het zal ontdooien. Dit is fysiek en emotioneel werk. Dit proces doen we samen. Wanneer jij eraan toe bent, kunnen we een traumaopstelling doen omdat deze vorm van werken vaak heel veel oplevert voor wat betreft het loslaten van emoties en het integreren van een trauma. De vorm die ik daarvoor gebruik is de IZR methode. Lees meer over IZR op Over IZR – IZR-methode
Leermeesters
Werken met traumaopstellingen is ontwikkeld door Franz Ruppert (IoPT) en ook Vivian Broughton en Peter John Schouten zijn belangrijke leermeesters hierin. Ik heb mijn opleiding gedaan bij Margriet Wentink en haar team van Interakt. Lees meer over Interakt op: Interakt Tiel – Centrum voor meergenerationele psychotraumatologie (interaktiel.nl)
Samen afspraken maken
Wil je een IZR traumaopstelling, dan gaan we eerst samen bepalen hoe, wat en wanneer je dat wilt en of je daar nu aan toe bent of dat dit beter later kan of beter niet. Een IZR traumaopstelling kan in een individuele afspraak en ook tijdens een groepsbijeenkomst waarin ik werk met opstellingen. Dit bepalen we samen. Tijdens de sessie stellen we dan de zin van jouw verlangen óf je drie delen op; je getraumatiseerde deel, je overlevende deel en je gezonde deel. We werken toe naar wat voor jou helend is.
Deskundige begeleiding & jarenlange ervaring
Je kunt rekenen op een deskundige begeleiding van mij, aangezien ik veel verschillende opleidingen en jarenlange ervaring heb met het opstellingenwerk. Daarnaast blijf ik mezelf ontwikkelen en weet ik hoe ik moet handelen op dit kwetsbare gebied. Wil je meer over mij weten? Lees dan: Over Hilde – Hilde Mellema
Ik ont-moet je graag.
